HomeNieuwsPinkas en Memor-boek van de joodse gemeente Oisterwijk

Pinkas en Memor-boek van de joodse gemeente Oisterwijk

In de eerste helft van de 18e eeuw ontstond in Oisterwijk (Noord-Brabant) een joodse gemeente van marskramers, slachters en handelaren in gebruikte kleding. De gemeente breidde zich uit en in 1757 werd opperrabbijn Jekoetiel ben Zuskind aangesteld voor de Meijerij van Den Bosch en omstreken met als standplaats Oisterwijk. Als eerste rabbijn in Brabant schreef hij in de jaren 1764, 1770 en 1781 een drietal pinkassiem (notulenboek) en Memorboek en schiep daarmee een (geloofs)band tussen de van heinde en ver komende Joden. Deze manuscripten bevinden zich in de Bibliotheca Rosenthaliana te Amsterdam.

De handgeschreven manuscripten in het Hebreeuws, Jiddisch, Aramees en Nederlands zijn van begin 2018 tot februari 2020 vertaald door Jenneken Schouten MA (Hebrew and Jewish Studies te Amsterdam en Translation Studies te Leiden). Zij heeft veel ervaring met Jiddische handschriften en Hebreeuwse teksten en heeft niet alleen alles naar het Nederlands vertaald maar ook de betekenis toegelicht.

De pinkassiem zijn van grote betekenis voor de geschiedenis van de joden in Brabant in de 18e eeuw. De vertaling van deze pinkassiem zal een aanwinst zijn voor de kennis over en het inzicht in de geschiedenis van de Joodse gemeenschap in Oisterwijk. Hun werken, wonen, samenleven, en uitoefenen van hun godsdienst te midden van een dorpse gemeenschap in een provincie waar in veel steden nog geen Joden welkom waren. De manuscripten aantekeningen bevatten overigens ook aantekeningen over de Joodse gemeenschap in andere Brabantse plaatsen als Waalwijk, Dinther, Schijndel en Eindhoven. Het boek geeft ongetwijfeld aanleiding voor nader onderzoek om nog meer inzicht te krijgen in de joodse gemeenschap van Oisterwijk.

Het boek is in beperkt gezelschap gepresenteerd op 16 juli 2020. Bart Wallet en Rachel Boertjens gaven in een inleiding een nadere toelichting op de betekenis van deze Pinkas. Wallet is verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit Amsterdam. Hij is gespecialiseerd in de geschiedenis van met name van het vroeg-moderne en moderne Jodendom in Nederland. Boertjens is conservator bij de Bibliotheca Rosenthaliana en gespecialiseerd in joodse cultuur en geschiedenis. Lokaal historicus Wim de Bakker is ingegaan op het verleden van de joodse gemeenschap in Oisterwijk en geeft toelichting op het Naamaanmeningsregister (1811-1812) waarin registratie werd gehouden van de Nederlandse naam die Joodse inwoners uit Oisterwijk toen verplicht moesten gaan aannemen. Voor een overzicht kijk op: www.youtube.com/watch. Het boek kunt u bestellen bij Het Kwartier van Oisterwijk.

 

Login